โดย ผศ.น.สพ.ดร.อาสูตร สงวนเกียรติ

ทุกวันมีผู้คนกว่า 1.6 ล้านคนทั่วโลกเจ็บป่วยจากการบริโภคอาหารที่ไม่ปลอดภัย โดยเฉพาะในประเทศรายได้ต่ำและปานกลาง ซึ่งได้รับผลกระทบอย่างหนัก คิดเป็นมูลค่าความสูญเสียทางเศรษฐกิจกว่า 110 พันล้านดอลลาร์สหรัฐต่อปี (WHO, 2025) ตัวเลขนี้ไม่เพียงสะท้อนจำนวนผู้ป่วย แต่ยังหมายถึงชีวิตที่สูญเสีย ชุมชนที่ได้รับผลกระทบ และภาระที่ถาโถมต่อระบบสาธารณสุขและเศรษฐกิจทั่วโลก

ในปีนี้ World Food Day 2025 ตรงกับวันที่ 16 ตุลาคม ถือเป็นปีครบรอบ 80 ปีขององค์การอาหารและเกษตรแห่งสหประชาชาติ (FAO) ภายใต้ธีม

“Hand in Hand for Better Foods and a Better Future”

ธีมนี้เป็นการเชิญชวนให้ทุกภาคส่วนจับมือกันเพื่อสร้างอนาคตที่มีอาหารที่ดีกว่า ปลอดภัยกว่า และยั่งยืนกว่า โดยเน้นการ ร่วมมือและประสานพลังกันในการเปลี่ยนแปลงระบบเกษตรและอาหาร (Agrifood Systems Transformation) ให้มีความยืดหยุ่น ยั่งยืน และครอบคลุมทุกคนทั่วโลก

World Food Day มีการเฉลิมฉลองในกว่า 150 ประเทศทั่วโลก ผ่านกิจกรรมและโครงการนับร้อย ที่มุ่งสร้างความตระหนักเรื่องความหิวโหย ความมั่นคงทางอาหาร และการลงมือปฏิบัติเพื่ออนาคตของ อาหาร มนุษย์ และโลกของเรา

อาหารปลอดภัยเริ่มต้นจากระบบสุขภาพที่แข็งแรง

“อาหารปลอดภัย” ไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะในห้องครัวหรือโรงงานแปรรูป แต่เริ่มจากระบบสุขภาพที่แข็งแรง ซึ่งเชื่อมโยงกันของ สัตว์ มนุษย์ และสิ่งแวดล้อม — หลักการของ One Health
หากสุขภาพของส่วนใดส่วนหนึ่งอ่อนแอ ย่อมเพิ่มความเสี่ยงของโรคและการปนเปื้อนในอาหาร
เหตุผลหลัก 4 ประการ:
1. การป้องกันโรคจากสัตว์สู่คน เช่น Salmonella, E. coli, Avian Influenza :ระบบสุขภาพสัตว์ที่เข้มแข็งช่วยป้องกันการแพร่เชื้อสู่คน
2. การควบคุมคุณภาพอาหารจากต้นทาง : สุขภาพสัตว์ดี ลดการใช้ยาปฏิชีวนะ และลดการปนเปื้อนในเนื้อ นม ไข่ และอาหารทะเล
3. การตอบสนองต่อการระบาดของโรค : ระบบสุขภาพที่ดีช่วยให้ตรวจพบ ควบคุม และจำกัดการแพร่โรคได้เร็ว
4. สิ่งแวดล้อมที่ยั่งยืนคือเกราะป้องกันสำคัญ : น้ำสะอาด การจัดการของเสียที่ดี และการลดมลพิษช่วยป้องกันการเกิดเชื้อโรคใหม่ในอนาคต

บทบาทของสัตวแพทย์ในแนวคิด One Health

สัตวแพทย์คือฟันเฟืองสำคัญในระบบ One Health — ไม่เพียงแค่รักษาสัตว์ แต่ทำงานเชิงรุกเพื่อ ป้องกัน ควบคุม และเฝ้าระวังโรค บทบาทของสัตวแพทย์ครอบคลุมทั้ง สัตว์เลี้ยงในบ้าน สัตว์ปศุสัตว์ สัตว์ทดลอง สัตว์น้ำ สัตว์ป่า และสัตว์ในสวนสัตว์ โดยเน้นงานสำคัญ เช่น
• วางแผนโภชนาการและสุขาภิบาล
• ให้คำแนะนำแก่เกษตรกรและเจ้าของสัตว์
• ตรวจสุขภาพและให้วัคซีน
• สนับสนุนการใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรม เช่น ระบบติดตามโรคและการวินิจฉัยรวดเร็ว
สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงรักษาชีวิตสัตว์ แต่ยังช่วย ลดความเสี่ยงโรคติดต่อสู่มนุษย์ และ รักษาสมดุลของสิ่งแวดล้อม ซึ่งเป็นหัวใจของ One Health อย่างแท้จริง One Health: สุขภาพหนึ่งเดียวเพื่อโลกที่ยั่งยืน แนวคิด One Health เน้นว่า สุขภาพของสัตว์ มนุษย์ และสิ่งแวดล้อม ไม่อาจแยกออกจากกันได้
1. สุขภาพของทุกชีวิตเชื่อมโยงกัน
2. สุขภาพสัตว์ที่ดีคือรากฐานของความมั่นคงทางอาหาร
3. สัตวแพทย์คือด่านหน้าของการเฝ้าระวังและป้องกันโรค
4. สิ่งแวดล้อมที่สมดุลคือเกราะป้องกันโรคใหม่
5. เทคโนโลยีและนวัตกรรมช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการควบคุมโรค

สรุปแนวคิด One Health และ Food Safety ตอกย้ำว่า “การดูแลสุขภาพสัตว์ในวันนี้ คือการปกป้องสุขภาพมนุษย์และสิ่งแวดล้อมในวันพรุ่งนี้”  World Food Day 2025 จึงเป็นช่วงเวลาสำคัญที่เราทุกคนต้อง ร่วมมือกัน “Hand in Hand” เพื่อสร้างอนาคตของอาหารที่ปลอดภัย ยั่งยืน และดีต่อทุกชีวิตบนโลกใบนี้

สามารถตรวจสอบงานบริการได้ที่นี่ https://kvdc-vetku.com/customers-request-form/